"Thuyết phục để Trung Quốc không thành kẻ bắt nạt thế giới"

- Kéo dài so với dự kiến, trưa nay (12/1), ngay sau khi tới Hà Nội, Giáo sư Joseph Nye đã có cuộc gặp với Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng bàn về câu chuyện phát triển của Việt Nam trong bối cảnh hậu khủng hoảng và sự trỗi dậy của Trung Quốc.

Thuyết phục Trung Quốc hành xử có trách nhiệm

Nhấn mạnh quan hệ Việt - Mỹ dựa trên nền tảng lịch sử và tương lai Đông Á, Giáo sư Nye đặc biệt lưu ý về sự trỗi dậy của Trung Quốc tại khu vực.

Cùng với sự phát triển kinh tế, Trung Quốc hiện cũng đang tăng cường mở rộng ảnh hưởng, sử dụng và khuếch trương sức mạnh mềm. Phát biểu tại ĐH Đảng lần thứ 17 của Trung Quốc, Chủ tịch Trung Quốc Hồ Cẩm Đào cho biết nước này chủ trương tăng cường sức mạnh mềm bên cạnh sức mạnh kinh tế và quân sự.

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng tiếp GS Joseph Nye. Ảnh: Lê Anh Dũng

Thế vận hội Olympic, việc xây dựng 200 viện Khổng tử là biểu hiện thành công của việc khuếch trương sức mạnh mềm Trung Quốc. Tuy nhiên, có những hành xử cũng làm xấu đi hình ảnh Trung Quốc trong mắt thế giới, đơn cử là cách Trung Quốc đối xử với những người biểu tình ở Tân Cương, GS Nye cho hay.

Dù còn những đánh giá khác nhau về việc sử dụng sức mạnh mềm của Trung Quốc, nhưng theo GS Joseph Nye, "nếu chúng ta đối xử tốt với Trung Quốc thì chúng ta cũng có thể thuyết phục được Trung Quốc đi theo con đường là chủ thể có trách nhiệm của thế giới".

"Nước Mỹ và thế giới muốn nhìn thấy một Trung Quốc trỗi dậy hòa bình. Nhưng sự phát triển của kinh tế Trung Quốc phải đi liền với tư cách chủ thể có trách nhiệm với thế giới", GS Nye nói.

Điều này đồng nghĩa với việc Trung Quốc "cần đối xử tốt với láng giềng, đảm nhận trách nhiệm xác đáng trong các vấn đề toàn cầu như biến đổi khí hậu, thương mại quốc tế"..

"Các nước như Nhật Bản, Ấn Độ, ASEAN phải kiên quyết thuyết phục Trung Quốc thực sự đóng vai trò chủ thể có trách nhiệm này", GS Nye nói.

GS Nye dẫn lại lời của Tổng thống Mỹ Barack Obama: Mỹ vừa muốn hợp tác với Trung Quốc, vừa tăng cường liên minh với Nhật Bản, hợp tác với Ấn Độ "giữ không để Trung Quốc thành kẻ bắt nạt thế giới", vì lợi ích của thế giới và của chính Trung Quốc.

"Song song với việc hợp tác cùng Trung Quốc, chúng ta cũng phải phê bình khi họ có hành xử không đúng đắn", GS Nye nói.

"Nước Mỹ theo dõi sát ứng xử của Trung Quốc với láng giềng như Việt Nam, nhất là vấn đề trên biển", ông Nye cho hay.

Chia sẻ đánh giá của GS Nye, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cho hay, Việt Nam và ASEAN đều mong một Trung Quốc phát triển và có chính sách đảm bảo trên thực tế hòa bình, hữu nghị, hợp tác cùng phát triển cho khu vực và thế giới. Điều này không chỉ đúng với Trung Quốc mà với bất kỳ một cường quốc đang trỗi dậy nào khác. Hợp tác một cách hòa bình, hữu nghị là xu thế tất yếu của thế giới.

Thủ tướng cho rằng: "Mọi hành vi bắt nạt nước khác đã lỗi thời. Bất kỳ quốc gia nào muốn đứng trên bắt nạt dân tộc khác thì thời đại này cũng khó thực hiện được và không có lợi cho bất kỳ ai".

"Đã đến lúc tất các các quốc gia dân tộc, dù nhỏ hay lớn, phải thực hiện hòa bình, hợp tác, hữu nghị cùng phát triển, để mang lại lợi ích lớn nhất cho toàn thế giới và cho mỗi nước. Đã đến lúc tất cả các dân tộc trên thế giới phải chung sức cùng nhau đối phó với các vấn đề chung toàn cầu: biến đổi khí hậu, thiên tai, dịch bệnh, đói nghèo...", người đứng đầu Chính phủ Việt Nam nhấn mạnh.

Việt Nam sẽ là câu chuyện thành công như Hàn Quốc

Thông tin về tình hình kinh tế Việt Nam, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng "muốn lắng nghe ý kiến của giáo sư về kinh tế Việt Nam sau khủng hoảng, tình hình châu Á và ASEAN", "lắng nghe lời khuyên cho Việt Nam về các chính sách phát triển bền vững".

Giáo sư Nye cho rằng, "một chiến lược Việt Nam cần theo đuổi là nền kinh tế mở, tiếp tục thu hút đầu tư và tăng cường xuất khẩu".

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng khẳng định, "Việt Nam kiên trì đường lối nhất quán là hội nhập sâu rộng với nền kinh tế thế giới, chuyển đổi thành công sang nền kinh tế thị trường, vừa huy động nguồn lực trong nước, vừa tranh thủ nguồn lực bên ngoài, sức mạnh quốc tế để Việt Nam phát triển bền vững, vượt qua bẫy của nước thu nhập trung bình".

Thủ tướng Việt Nam hi vọng, sau khủng hoảng, kinh tế thế giới sẽ cấu trúc lại để phát triển nhanh, bền vững, trên nền tảng khoa học công nghệ mới với hiệu quả và năng suất cao hơn.

Theo nhận định của GS Nye, tình hình kinh tế hiện nay, với xu hướng hồi phục sau khủng hoảng đang ngày càng rõ ràng ở khu vực và thế giới, sẽ "có lợi" cho Việt Nam.

"Các bạn có thể tận dụng xu hướng này để thúc đẩy xuất khẩu, thu hút đầu tư phục vụ cho tăng trưởng kinh tế", GS Nye nói.

Dẫn câu chuyện thành công của Singapore và Hàn Quốc, Giáo sư Joseph Nye tin tưởng "Việt Nam cũng sẽ là câu chuyện thành công như vậy trong tương lai".

Những năm 1960, hình ảnh Singapore vẫn còn là một quốc gia đói nghèo, còn bây giờ, nước này đã có bước tiến vượt bậc. Tương tự, Hàn Quốc của những năm 1960 chỉ có mức thu nhập bình quân đầu người ngang với Ghana, một quốc gia châu Phi, thế nhưng bây giờ đã là nền kinh tế lớn thứ 11 thế giới.

Muốn phát triển quan hệ bình đẳng Việt - Mỹ

Tại Mỹ, giới kinh doanh cũng rất lạc quan về triển vọng của Việt Nam, GS Nye cho hay. "Người Mỹ muốn một Việt Nam thịnh vượng, muốn trả món nợ quá khứ với Việt Nam". 

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cũng bày tỏ mong muốn thúc đẩy quan hệ hữu nghị, hợp tác và bình đẳng giữa Việt Nam và Hoa Kỳ. Thủ tướng mong GS Nye với hiểu biết sâu rộng và uy tín chính trị của mình sẽ thúc đẩy mối quan hệ Việt - Mỹ cùng như quan hệ với ĐH Harvard, nơi GS Nye là University Distinguished Service Professor.

Giáo sư Nye hi vọng sẽ sớm được mời Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng thuyết trình tại Trung tâm Hành chính công Kennedy, ĐH Harvard.

Sau buổi làm việc cùng Thủ tướng, GS Joseph Nye có cuộc đối thoại trực tuyến với độc giả VietNamNet về Định vị Việt Nam trong một thế giới đang thay đổi. Ngày mai, GS Nye sẽ thuyết trình trước lãnh đạo 500 DN hàng đầu Việt Nam VNR500 và có cuộc bàn tròn với lãnh đạo cấp cao của Bộ Ngoại giao.

Trước khi tới Việt Nam, GS Nye vừa kết thúc chuyến thăm và làm việc tại New Dehli, Ấn Độ. 

(Theo Tintucvina)